Συχνές Ερωτήσεις
Ο οφθαλμός είναι ένα καταπληκτικό όργανο που μας παρέχει την ασύλληπτη αίσθηση της όρασης. Σαν οπτικό σύστημα, το μάτι λειτουργεί παρόμοια με μία φωτογραφική μηχανή.
Οι ακτίνες του φωτός που μεταφέρουν την πληροφορία της εικόνας, συναντούν πρώτα τον κερατοειδή, που καλύπτεται από μία λεπτή στιβάδα δακρύων. Ο κερατοειδής, με τη βοήθεια του κρυσταλλοειδή φακού, εστιάζουν την εικόνα στον αμφιβληστροειδή, που είναι ανάλογος του φιλμ της φωτογραφικής μηχανής. Μετά τη λήψη της εικόνας, οι πληροφορίες στέλνονται στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου, όπου μία συνεχής ροή πληροφοριών μετατρέπεται στην αντίληψη που έχουμε για τον περιβάλλοντα κόσμο, την οποία ονομάζουμε όραση.
Εμμετρωπία, ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία η εικόνα σχηματίζεται πάνω στον αμφιβληστροειδή, χωρίς τη χρήση διορθωτικών γυαλιών ή άλλου μέσου. Σε αντίθεση με την εμμετρωπία, η μυωπία, η υπερμετρωπία, ο αστιγματισμός και η πρεσβυωπία, είναι παθήσεις που επιδέχονται διόρθωσης με διορθωτικά γυαλιά ή άλλα μέσα.
Η όραση μας προσφέρει το 90% των πληροφοριών που παίρνουμε από το περιβάλλον και αυτό την καθιστά τη σημαντικότερη των αισθήσεων. Τα μάτια μας, αν και αποτελούν αληθινό θαύμα λειτουργικότητας και αντοχής, έχουν εκ κατασκευής οπτικά σφάλματα, σε πολλές περιπτώσεις διαθλαστικές ανωμαλίες (εκ γενετής ή επίκτητες) και βέβαια δεν «ξεφεύγουν» από την κληρονομικότητα.
Η πρόληψη είναι πάντα η καλύτερη μέθοδος για την υγεία μας. Η συχνότητα με την οποία κάποιος θα πρέπει να κάνει πλήρη οφθαλμολογικό έλεγχο εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Όλοι πρέπει να έχουν μία πλήρη οφθαλμολογική εξέταση κάθε χρόνο, ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Ειδικά όμως όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό σε ασθένειες πού είναι «ύπουλοι κλέφτες της όρασης», η εξέταση πρέπει να γίνεται ανά εξάμηνο.
Παρόλα αυτά, κάποιες φορές ο οφθαλμολογικός έλεγχος και η άμεση επίσκεψη σε οφθαλμίατρο κρίνεται απαραίτητη ανεξαρτήτως ηλικίας όταν παρουσιαστούν τα εξής οφθαλμολογικά συμπτώματα:
- ξαφνική ή σταδιακή απώλεια όρασης
- ξαφνική θόλωση
- διπλωπία (διπλή όραση)
- υπερβολική δακρύρροια ή ξηρότητα των ματιών με έντονη αίσθηση φαγούρας
- αλλαγή χρώματος της ίριδας του ματιού
- ευαισθησία ή πόνος των ματιών στις λάμψεις ή το φως
- ξαφνικός στραβισμός
- δυσκολία εστίασης σε αντικείμενα που βρίσκονται σε κοντινή ή μακρινή απόσταση ή πρόβλημα προσαρμογής του ματιού σε αμυδρό φως
- αντίληψη κινούμενων σχηματισμών στο οπτικό πεδίο (π.χ. μυγάκια, καπνός, κηλίδες κτλ)
- Ερυθρότητα των ματιών, πρησμένα βλέφαρα ή πρόπτωση του βολβού
Τέλος, σε περίοδο εγκυμοσύνης στις γυναίκες, υπάρχει περίπτωση να προκύψουν οφθαλμικές αλλαγές λόγω ορμονικών διαταραχών, γι αυτό καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρο. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση που δεν αισθάνεστε προσωπικά ασφαλείς για την όρασή σας μη διστάσετε να επισκεφτείτε τον οφθαλμίατρο για έναν οφθαλμολογικό έλεγχο.
Προσοχή: Ο καθένας από εμάς τυχαίνει να έχει διαφορετικά προβλήματα, γι αυτό το λόγο ο οφθαλμίατρος είναι ο καταλληλότερος γιατρός ο οποίος θα σας ενημερώσει σχετικά με την παρακολούθηση της όρασης σας.
Στη μυωπία, τα μάτια βλέπουνε καθαρά σε κοντινές αποστάσεις αλλά τα αντικείμενα που βρίσκονται σε μακρινή απόσταση, φαίνονται θολά. Αυτό συμβαίνει γιατί το αντικείμενο δεν εστιάζει στον αμφιβλιστροειδή αλλά πιο μπροστά. Αυτό γίνεται γιατί το αξονικό μήκος του οφθαλμού είναι μεγάλο.
Με τη χρήση φακών που έχουν αρνητική δύναμη (ισχύ) και μπορούν να έχουν τη μορφή γυαλιών οράσεως ή φακών επαφής. Οι αρνητικοί φακοί έχουν μεγαλύτερο πάχος στην περιφέρεια του φακού, συγκριτικά με το κεντρικό του πάχος.
Ο αστιγματισμός μπορεί να υπάρχει είτε μόνος του είτε σε συνδυασμό με μυωπία ή υπερμετρωπία. Όταν υπάρχει αστιγματισμός, σημαίνει ότι ο κερατοειδής ανατομικά δεν έχει σχήμα σφαίρας αλλά είναι σαν μία μπάλα του ράγκμπυ. Αυτό σημαίνει ότι έχει δύο βασικούς άξονες (αντί για έναν) από τους οποίους ο ένας είναι πιο κυρτός και ο άλλος πιο πλατύς.
Ο αστιγματισμός διορθώνεται με αστιγματικούς φακούς που μπορεί να έχουν είτε αρνητικούς είτε θετικούς βαθμούς.
Η πρεσβυωπία εμφανίζεται συνήθως μετά το τεσσαρακοστό έτος της ηλικίας. Όταν το μάτι παρατηρεί ένα μακρινό αντικείμενο, αυτό εστιάζεται πάνω στον αμφιβληστροειδή. Όταν χρειαστεί το μάτι να εστιάσει κοντά, υπάρχει ένα όργανο, ο κρυσταλλοειδής φακός, ο οποίος βοηθάει για να εστιάσει σε κοντινή απόσταση και ο οποίος για να εστιάσει από μακριά κοντά, αλλάζει σχήμα (διαστολή – συστολή, όπως ο φακός της φωτογραφικής μηχανής, που βοηθάει να κάνει κοντινό και μακρινό zoom). Από το τεσσαρακοστό όμως έτος της ηλικίας, η αλλαγή του σχήματός του (διαστολή – συστολή) γίνεται με σχετική δυσκολία με αποτέλεσμα να μην είναι το ίδιο αποτελεσματικός όπως στο παρελθόν.
Η πρεσβυωπία διορθώνεται με φακούς θετικής ισχύος που έχουν τη μορφή γυαλιών οράσεως ή φακών επαφής.
Είναι μια χειρουργική αντιμετώπιση με laser των αμετρωπιών, δηλαδή της μυωπίας, της υπερμετρωπίας και του αστιγματισμού.
Με το laser μπορούμε να διορθώσουμε την μυωπία και τον αστιγματισμό μαζί, ή και ξεχωριστά, επίσης μπορούμε να διορθώσουμε την υπερμετρωπία και τον αστιγματισμό μαζί η και χωριστά.
Γίνεται με ενστάλαξη αναισθητικών κολλυρίων.